Montri afiŝojn

En tiu ĉi paĝo vi povas rigardi ĉiujn afiŝojn faritajn de tiu ĉi forumano. Notu, ke vi povas vidi afiŝojn nur en partoj de la forumo por kiuj vi nun havas atingopermeson.


Mesaĝoj - Miaohui

Paĝoj: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 [16] 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 ... 52
226
Esperanta novaĵo / La 74-a elsendo de Retradio BRE
« je: majo 31, 2014, 06:52:38 ptm »
  Retradio 74/2014-06-01

Saluton,karaj amikoj!
  Nun ni ekdisaŭdigis la 74-an elsendon de Retradio BRE je la adreso:http://www.budhano.cn/podkasto/?p=1686
  
  Elsendlisto
  Budhisma sutro
  46. Ŝteli gruntbovon
  47. Imiti birdan pepadon
  Budhismaj rakonto
  4-5. La rakonto de Kosijo, la mizera riĉulo
  Budhisma muziko
  Muziko de Zen-budhismo
  Budisma scio
  Demandoj 35-42 de ĉapitro 2
  
  Ĉiuj samideanoj estas bonvenaj!

227
Esperanta biblioteko / Re: Rekomendo: Gazetoteko
« je: majo 31, 2014, 01:15:24 ptm »
Jen la cxefpaĝo de la esperanta biblioteko: http://www.esperanto.es:8080/jspui/?locale=eo

228
Esperanta biblioteko / Rekomendo: Gazetoteko
« je: majo 31, 2014, 08:47:00 atm »
En la retejo http://bitoteko.esperanto.es:8080/jspui/handle/11013/7 estas forumo de Gazetoteko, en kiu kolektiĝis diversajn esperantajn gazetojn elŝuteblajn.
Do vizitu la retejon por legi kaj elŝuti la gazetojn esperantajn plaĉajn al vi.

229
Forumo pri vortoj / Re: Prova vorto "dalbergio"
« je: majo 24, 2014, 02:54:14 ptm »
Laŭ Ĉina-Esperanta Vortaro pri medicinaj vegetaloj: "Bonodora dalbergio" Do eble la traduko "dalbergio" estas pli ĝusta.

230
Fundamento de Budhismo / Ĉapitro 2. 35-42
« je: majo 23, 2014, 08:08:08 atm »
  35. D: Ĉu la Budho verkis la budhismajn verkojn per si mem?

  R: Ne, budhismaj verkoj estis parkere recititaj kaj notitaj de la budhaj disĉiploj post lia morto. En la jaro de la Budha Nirvano, liaj kvincent disĉiploj okazigis kunvenon sub la gvido de Mahakasapo en Saptaparna Kaverno (P. Sattapaṇṇi-gŭā) proksime al Raĝagaho kun intenco kompili la budhajn instruojn por posteuloj. En la kunveno, Anando recitis la sutrojn predikitajn de la Budho, Upalio recitis la Vinajon faritan de la Budho kaj Mahakasapo recitis la Abidarmon kaj faris suplementon. La Abidarmo estas ekspliko kaj pristudo de budhismaj doktrinoj.

  La Sutro, Vinajo kaj Abidarmo konsistigis Tripitakon. La vorto Pitako origine signifis korbon por enteni objektojn. La kompilado de Sutro, Vinajo kaj Abidarmo en Tripitakon similis al tio, ke oni nomis "la Kvar Trezorojn" de Ĉinio per Jing (klasikaĵo), Ŝi (historio), Zi (akademiaj skoloj) kaj Ji (kolektaĵo). La budhisma kunveno nomiĝas la unua Kunrecitado (saṃgīti). Kunrecitado estas ĝenerale interpretita "Jieji" en la ĉina lingvo kun signifo de sutrokunigo, dum ĝia originala signifo en Sanskrito kaj Palio estas Samga Kunveno. La tradukistoj de la antikva Ĉinio uzis la vorton "Jieji" por signifi "kunan recitadon", kiu aludas ambaŭ la kolektadon de la Darmo kaj la kunvenon de homoj. Oni pasigis la Tripitakon per buŝa recitado, anstataŭ skribi ĝin en tiu tempo.

  36. D: Ĉu okazis aliaj kunvenoj krom la unua?

  R: Jes. En la sama tempo krom la kvincent bikŝuoj, kiuj kunvenis en Saptaparna Kaverno (P. Sattapaṇṇa gŭā), restis multaj bikŝuoj, kiuj ne aniĝis en la grupo de Mahakasapo. Ili kunvenis en alia loko ne malproksima de la kaverno gvidite de Vapo (Vapa), kiu estis unu el la unuaj kvin bikŝuoj. Do en Raĝagaho la kompilado konsistis el du partoj, el kiuj unu okazis en la kaverno kaj la alia ekster la kaverno. La du kompiladoj kune formis la hinajanan tripitakon. Laŭ la tradicia noto, la mahajana tripitako estis kompilita en Ĉakavala-pabato (Cakkavāḷa-pabbata) de bodisatvoj inkluzive de Manĝustrio (Mañjuṣrī), Maitrejo kaj Anando, tamen hinajanaj budhanoj oponas, ke la mahajanaj verkoj estas el la vera darmo predikita de la Budho.

  37. D: Kiel okazis la sesa budhisma kunveno (Kunrecitado) en Birmo antaŭ kelkaj jaroj?

  R: 110 jarojn post la Budha Nirvano okazis debato pri iom da enhavoj el budhismaj preceptoj inter monaĥoj en Vaiŝalio (Vaiṣali). Do prestiĝa monaĥo Jaŝo Tero (Yasa Thero) kunvenigis 700 erudiciajn kal virtajn prestiĝulojn kaj ili konstatis, ke dek el la tezoj kontraŭas la Vinajon. Tiu kunveno estis konata kiel la dua kunveno.

  Laŭ noto de la Suda Budhisma Kanono, 235 jarojn post la Budha Nirvano en la regperiodo de Aŝoko (Aṣoka), multaj herezuloj sin miksis en budhanan komunumon kaj konfuzis la budhismajn doktrinojn. Do sub la subteno de Reĝo Aŝoko, Mogaliputo Tiso (Moggaliputta Tissa) okazigis budhisman kunvenon kun 1000 partoprenantoj en Pataliputo  (Pāṭaliputta, nun Patno, ĉefurbo de Bihara Pradeŝo en Hindio) kaj recitis la Tripitakon por eligi herezajn miksaĵojn. Tio estas konata kiel la tria kunveno.

  Laŭ la noto de la Norda Budhismo, ĉirkaŭ 400 jaroj post la Budha Nirvano, en la regperiodo de Reĝo Kanisko de Kusano (King Kaniṣka of Kuṣāna) en la Okcidenta Hindio, 500 bikŝuoj sub Vasumito (Ven. Vasumitta) kompilis la komentariojn por la Tripitako. Tiuj komentarioj entenis ĉirkaŭ tricent mil kvarversojn, pli ol naŭ milionojn da vortoj. Unu el ili estis la "Mahavibaso" (Mahāvibhāṣā), tre grava komentaria verko (aṭṭakathā). Tio ĝenerale estis konata kiel la kvara kunveno.

  Antaŭ cirkaŭ 80 jaroj, Reĝo Mindon de Birmo invitis multajn bikŝuojn ordigi la Palian Tripitakon kaj gravuris la tutajn tekstojn kaj noton pri la ordigado en ŝtonajn platojn, kiuj ankoraŭ konserviĝas en Urbo Mondalo hodiaŭ. Tio estas konata kiel la kvina Kunveno.

  Por celebri de la 2500-an datrevenon de la Budha Nirvano, la federala registaro de Birmo okazigis la sesan kunvenon, en kiu oni invitis 2500 bikŝuojn de Birmo, Kamboĝo, Srilanko, Hindio, Laoso, Nepalo, Pakistano kaj Tajlando al la kompilado. Ili laboris du jarojn de 1954 ĝis 1956, atente ordigis diversajn versiojn el malsamaj landoj kaj ankaŭ la version de Palia Tripitako el la kvina kunveno okazigita de Reĝo Mindon, kaj fine eldonis plej kompletan version de Palia Tripitako. Tio estas nomata la sesa kunveno.

  38. D: Kio estas Palio?

  R: Palio estis lingvo uzita en la antikva Hindio. Se mi parolas pli precize, ĝi estis populara dialekto en Magadho dum la vivperiodo de la Budho. Laŭdire la Budho predikis siajn instruojn en tiu ĉi lingvo, do liaj disĉiploj uzis gin por memori kaj reciti liajn instruojn. Kvankam ĝi ne plu estas vivanta lingvo en la nuna tempo, ĝi ankoraŭ konserviĝas per budhismaj verkoj. La vorto "Palio" (pāli) signifas "klasikaĵon". La antikvaj hindianoj havis kutimon reciti kaj pasigi klasikajn tekstojn buŝe anstataŭ skribi ilin. Laŭ "La historio de srilankaj insuloj" (Dipavamsa), oni ekskribis budhismajn tekstojn en Srilanko dum la unua jarcento a. K. En la kvina jarcento p.K., Budagoŝo, la tripitaka majstro de Magadho, venis al Srilanko kaj faris kopion de la tuta Palia Tripitako en sinhalaj skriboj. Laŭ alia noto, kiam Budagoŝo (Buddhagośa) restis en Srilanko, li tradukis multajn sinhalajn komentariojn de la Tripitako en Palion. Ĉar la originala palia alfabeto ne plu ekzistas, ĉio el la nuna Palia Tripitako de Birmo, Kamboĝo kaj Tajlando estas notita en la indiĝenaj alfabetoj. Lastatempe en Hindio oni eklaboris por noti kaj eldoni la Palian Tripitakon en la Hindia alfabeto.

  39. D: Ĉu la budhismaj verkoj estas notitaj en aliaj lingvoj krom la Palio?

  R: Jes. Troviĝas Sanskrito, la alia sistemo. Budhismo havas nordan kaj sudan tradiciojn. La klasikaĵo de la suda tradicio estas notita en Palio kaj apartenas al hinajana budhismo. La klasikaĵo de la norda tradicio estas notita en sanskrito, ĉefe apartenas al mahajanaj skoloj kaj malmultaj el gi apartenas al hinajano. Palio estis populare parolita lingvo, dum Sanskrito estis oficiala lingvo en la antikva Hindio.

  40. D: Ĉu la klasikaĵoj de ĉina kaj tibeta                                                               budhismoj estas tradukitaj el Palio aŭ Sanskrito?

  R: La klasikaĵoj de ĉina budhismo ĉefe tradukiĝis el Sanskrito, kaj malmultaj verkoj tradukiĝis el Palio. La tibetaj tekstoj ŝajne tute tradukiĝis el Sanskrito.

  41. D: En kiom da lingvoj budhismaj tekstoj eldoniĝis nun?

  R: Oni jam tradukis budhismajn verkojn en multaj landoj per siaj propraj lingvoj. En Eŭropo troviĝas budhismaj verkoj en la lingvoj rusa, germana, angla, franca, itala, finlanda kaj tiel plu, sed neniu el la lingvoj havas la kompletan tradukon. Plej multe da budhismaj verkoj estas tradukitaj el tri lingvoj: (1) Palio, (2) la Ĉina (3) kaj tibeta lingvoj. Krome troviĝas tre malmultaj sanskritaj kanonaj tekstoj kaj ili konserviĝas en Nepalo kaj Ĉina Tibeto. Tiel budhismaj tekstoj de la norda tradicio ĉefe konserviĝas en la ĉina kaj tibeta lingvoj en Ĉinio.

  42. D: Ĉu oni povas klasifiki la budhismajn verkojn laŭ la tri lingvaj sistemoj?

  R: Jes. La klasifiko de budhismaj verkoj en la tri grupoj konformas al la aktuala situacio. Oni ĉiuj agnoskas la klasifikon de tri sistemoj en la budhismaj rondoj hodiaŭ. Laŭ ĝenerala diro, Budhismo en la sudaj landoj kiel Srilanko, Birmo, Kamboĝo, Laoso, Hindio, Pakistano, Tajlando kaj ankaŭ en la naciminoritatoj de Ĉina provinco Yunnan kiel nacioj Dai, Benglong (nun Deang), Bulan kaj aliaj apartenas al la palia sistemo de Hinajana Budhismo, aŭ pli precize, Teravada Budhismo, ĉar ili tiel sin nomas. Kutime estis skolaj disputoj inter mahajano kaj hinajano, sed la tendenco de miksiĝo pli kaj pli evidentiĝas en la nuna periodo. Multaj homoj proponas, ke oni forigu la nomojn de Hinajano kaj Mahajano por fortigi la unuecon kaj reciprokan respekton inter budhanoj kaj homoj de malsamaj landoj. Do estas pli bone nomi la sudan budhismon Teravada Budhismo. La Budhismo de Koreio, Japanio, Vietnamio kaj Han-nacio en Ĉinio apartenas al la ĉinlingva sistemo. La Budhismo de Tibeto, Interna Mongolio, Siberio kaj norda Hindio apartenas al la tibetlingva sistemo. La du lastaj sistemoj apartenas al Mahajana Budhismo.

231
Esperanta novaĵo / La 73-a elsendo de Retradio BRE
« je: majo 22, 2014, 07:17:43 ptm »
  Retradio 73/2014-05-25
Saluton,karaj amikoj!
Nun ni ekdisaŭdigis la 73-an elsendon de Retradio BRE je la adreso:http://www.budhano.cn/podkasto/?p=1681
  
  Elsendlisto
  Budhisma sutro
  44. Satiĝo pro la duona kuko
  45. Gardi pordon
  Budhismaj rakonto
  4-4. La rakonto de Patipuĝika Kumaria
  Budhisma muzko
  Mantro de Avalokiteŝvaro
  Budisma scio
  Demandoj 27-34 de ĉapitro 2

  Ĉiuj samideanoj estas bonvenaj!

232
Forumo pri vortoj / noumeno
« je: majo 19, 2014, 10:37:56 ptm »
Laŭ PIV:

noumen/o Φ Objekto de pura pensado aŭ de racia intuo, senigita je ĉiuj sensaj elementoj: Kantio asertas, ke, kvankam la noumeno malhavas ĉian econ de fenomeno, ĝi estas la plej praktika realo en la konscio pri devo.

233
Forumo pri vortoj / Re: Prova vorto "laĝo"
« je: majo 19, 2014, 10:33:19 ptm »
Ĝiaj fotoj

234
Forumo pri vortoj / Prova vorto "dalbergio"
« je: majo 19, 2014, 10:26:38 ptm »
Laŭ Ĉina-Esperanta Vortaro pri medicinaj vegetaloj: "Bonodora dalbergio" Do eble la traduko "dalbergio" estas pli ĝusta.


 "Lājā" angle: dalbergia, ĉine huangtan (黄檀), Jianĝiang (降香) kaj  hualimu (花梨木)

La proponita vorto de "Granda ĉina-esperanta vortaro" kompilita de s-no Wang Ĉongfang estas "ormozio" (ormosia henryi)

235
Trezorejo de Vero / 4-6. La rakonto de la asketo Pavejo
« je: majo 19, 2014, 10:29:00 atm »
  Rigardi sin mem sed ne aliajn

  4-6. La rakonto de la asketo Pavejo

  Oni devas serĉi en si mem

  La aferojn faritajn kaj ne faritajn,

  Sed ne en la rivaloj

  kion ili faras aŭ malsukcesas.

  Dum sia restado en la Ĝetavana Monaĥejo, la Budho parolis tiun ĉi kvarverson rilate al la asketo Pavejo kaj riĉulino.

  Iu el la plej proksimaj najbaroj de la riĉulino aŭskultis la budhan predikadon pri la darmo kaj laŭdis la virtojn de la Budho en multaj manieroj post la reveno, dirante: "Kiel bona estas la budha predikado pri la Darmo!" Kiam la riĉa virino aŭdis, ke ŝiaj najbaroj tiel laŭdas la Budhon, ŝi ankaŭ deziris iri al la monaĥejo por aŭskulti la darmon. Ŝi do demandis nudan asketon, dirante, "Nobla sinjoro, mi deziras iri aŭskulti la budhan instruon." Sed malgraŭ ke ŝi faris multajn petojn, la nuda asketo deadmonis ŝin de tio, dirante, "Ne iru." La virino pensis: "Se la nuda asketo ne permesas min iri al la monaĥejo por aŭskulti la darmon, mi invitos la Budhon al mia propra domo por tio."

  En la vespero ŝi venigis sian filon por sendi lin al la Budho, dirante, "Iru inviti la Budhon al mia regalo por morgaŭ." La knabo eliris, sed unue al la loĝejo de la nuda asketo, salutis lin kaj sidiĝis.

  La knabo aŭdis la instruon de la nuda asketo kaj poste iris al la Budho kaj prezentis la inviton. Kiam li faris ĉion laŭ la ordono de la nuda asketo, li denove revenis al li. La nuda asketo demandis: "Kion vi faris?" La knabo respondis: "Ĉion laŭ via ordono, sinjoro." "Bone vi faris. Nun ni ambaŭ ĝuos la bonajn manĝaĵojn preparitajn por li." Tre frue en la sekva mateno, la nuda asketo iris al la domo, alvenigis la knabon kaj ambaŭ ili sidiĝis kune en la malantaŭa ĉambro.

  La najbaroj jam ŝmiris la domon per bovfekaĵo, ornamis ĝin per kvin specajn florojn inkluzive de la dalbergiaj, kaj preparis sidejon kun alta valoro por la Budho.

  La Budho iris rekte al la domo de la granda laika disĉiplino frumatene, portante siajn bovlon kaj robojn. Kiam la Budho finis sian manĝon, la laika disĉiplino aŭskultis la darmon kaj aplaŭdis la Budhon, dirante, "Bonege vi diris! Bonege vi diris!"

  La nuda asketo diris al la laika disĉiplino: "Vi konfuziĝis tiel aplaŭdante ĉi tiun viron." Li blasfemis ambaŭ la laikan disĉiplinon kaj la Budhon per diversaj manieroj kaj poste forkuris. La Budho demandis ŝin: "Disĉiplino, ĉu vi ne plu povas fiksi vian atenton pri mia prediko?" "Estimata Sinjoro," ŝi respondis, "mia menso tute distriĝis de la blasfemaj vortoj fare de tiu nuda asketo." La Budho diris: "Oni ne rajtas atenti la parolon de tiu ĉi herezulo; Oni nur devas atenti siajn proprajn erarojn faritajn kaj ignoritajn."

  Ne serĉu kulpon de aliaj. Ne maltrankviliĝu pri tio, kion la aliaj faras aŭ ne. Anstataŭe, rigardu en vi mem por eltrovi, kion vi jam faris aŭ lasis ne farita. Ĉesigu malbonan konduton kaj faru la bonan.

  La versaĵo esploris la mankon de la plej multaj homoj. Ili ŝatas observi kulpojn de aliuloj anstataŭ la propran. Ne nur la laikuloj sed ankaŭ iuj monaĥoj havas tiun ĉi kutimon observi la kulpojn de la aliaj. Tiu ĉi sinteno rigardi aliajn estas malhelpo al la spirita disvolviĝo ĉar ĝi preventas la introspekton, kiu estas fundamento por spirita progreso.

236
Fundamento de Budhismo / Ĉapitro 2.27-34
« je: majo 19, 2014, 04:58:33 atm »
  27. D: Kio estas la diferencoj inter Mahajano kaj Hinajano?

  R: La ĉefa diferenco estas, ke Mahajano emfazas altruismon (konduto profitiga al aliaj), dum Hinajano emfazas liberiĝon de si mem. Mahajano havas verkojn diferencajn de la de Hinajanaj, kaj ankaŭ ampleksis kaj disvolvis budhismajn doktrinojn. Jen kelkaj punktoj pri tio:

  Unue, en la Vero de Ĉesiĝo de Sufero, Mahajano plue subtenas la eblecon de "aktiva nirvano" (aparatisthita-nirvana). Laŭ tiu ĉi teorio, kun la ĉesiĝo de la dek du ligoj de Dependa Origino, ĉesiĝas nur la senscieco kaj moralaj afliktiĝoj ne konformaj al la Dependa Origino, anstataŭ ke eliminiĝas la darmoj estiĝantaj kaj malestiĝantaj sur la bazo de kaŭzoj kaj kondiĉoj.  Ĉar "inter nirvano kaj la efemera mondo estas malgranda diferenco", atinginte la staton de la budha perfekta iluminiĝo, oni povas vivi ekster la vivcirkloj de naskiĝo kaj morto, kaj neniam iras en malestiĝon, do ili povas senĉese labori por la kaŭzo de "honori la landon kaj profitigi la vivestaĵojn" en laŭkondiĉa mondo, restante pace en la nirvana stato kie ajn kaj kiam ajn.

  Due, la Teorio de Dependa Origino detale eksplikis la teorion, ke darmo estiĝas kun ĉiuj la aliaj kiel siaj kondiĉoj, kaj aliflanke, ĝi mem ankaŭ estas kaŭzo por la aliaj. Tiel sola persono havas samspecan rilaton al aliaj vivestaĵoj, kiel la samspecan rilaton inter guto da akvo kaj la oceano. Pro tio troviĝas diroj, ke "ĉiuj vivestaĵoj estas miaj gepatroj" kaj "Rigardi ĉiujn vivestaĵojn kiel miajn solajn filojn". Tio estigas  grandajn amon (metta) kaj kompatemon (karuna). Amo signifas identigi sin mem kun ĝojo kaj feliĉo de ĉiuj aliaj vivestaĵoj, kaj kompatemo signifas simpatii kun la aliaj pri iliaj malĝojo kaj doloro. Kun tia menso, oni povas senlace servi al ĉiuj vivestaĵoj. Mahajana Budhismo akcelas la vivkoncepton de "Bodisatvo" kaj precipe la kondutojn de "Ses perfektoj" (paramita) kaj "Kvar ĉioentenaj virtoj" (cattari samgaha-vatthuni).

  28. D: Kio estas "Bodisatvo"  (S. Bodhisattva, P. Bodhisatta)?

  R: Se ni diras koncize, ĉiu ajn, kiu havas noblan aspiron liberigi si mem kaj ĉiujn aliajn vivestaĵojn el mizero kaj suferoj por kune atingi la plej superan feliĉon (liberiĝo de si mem kaj aliaj) kaj liberigi sin mem kaj ĉiujn aliajn vivestaĵojn el senscieco por kune atingi la perfektan iluminiĝon (iluminiĝo de si mem kaj de aliaj), estas nomata Bodisatvo.

  29. D: Kio estas la Ses Perfektecoj (Paramita)?

  R: Perfekteco estas sinonimo de sanskrita vorto "paramita" kun signifo "atingi alian bordon", kiu estas iri de tiu ĉi bordo de morala afliktiĝo al la alia bordo de iluminiĝo. Ses Perfektecoj estas ses metodoj al la alia bordo de iluminiĝo. La unua perfekteco estas malavareco aŭ oferemo, kiu havas tri specojn: (1) materia ofero, kiu estas al la aliaj doni ĉion materian, inkluzive de mondaj havaĵoj kaj eĉ la propraj kapo, okuloj, manoj, piedoj kaj vivo. (2) Sentima ofero, kiu estas protekti ĉiujn vivestaĵojn kaj liberigi ilin el teruro. (3) Darma ofero, kiu estas doni la veron al ĉiuj vivestaĵoj. La dua perfekteco estas observi disciplinon aŭ sin teni en perceptoj (Sila). Tio ankaŭ konsistas el tri kategorioj, kiuj estas eviti malbonajn kondutojn, kultivi kaj akumuli bonajn kondutojn kaj profitigi vivestaĵojn. La plej fundamenta precepto por bodisatvoj estas profitigi vivestaĵojn, kio signifas fari ĉion eblan por la publika profito, dum la aliaj preceptoj estas sub ĝi. La tria perfekteco estas pacienco (khanti), kiu signifas, ke por servi al ĉiuj aliaj vivestaĵoj oni devas toleri kaluminion, insulton, atakon, la suferojn de malsato, malvarmo kaj tiel plu. Ili devas "fari ĉion malfacile fareblan kaj elteni ĉion malfacile elteneblan", kaj neniam rezigni la ĵuron liberigi vivestaĵojn. La kvara perfekteco estas diligenteco (Viriya), kiu signifas konstante fari ĉiun penadon kaj strebadon por liberigi ne nur sin mem, sed ankaŭ ĉiujn aliajn vivestaĵojn. La kvina perfekteco estas meditado aŭ kontemplado (Samadhi). La sesa perfekteco estas saĝo (panna), kiu estas praktiki meditadon kaj havi scion por ilumini sin mem kaj aliajn vivestaĵojn.

  30: D: Kio estas la Kvar Ĉioentenaj Virtoj (cattari samgahavatthuni)?

  R: Ĉioentenaj virtoj estas kvalitoj garantii la publikan unuecon. La unua estas malavareco aŭ oferemo (Dana). La alia estas bonkora parolo (Peyyavajja), kiu signifas paroli bonkorajn vortojn en bonkora maniero. La tria estas profitiga kondukto (Atthacariya), kiu signifas servi al la publika bono. La kvara estas egaleco, kiu signifas havi la samajn vivon kaj laboron kiel ordinara popolo. Bodisatvoj faras sian laboron inter homoj per tiuj kvar metodoj.

  31. D: Ĉu estas necese por bodisatvo akiri diversajn sciojn en la mondo por profitigi la publikan bonon kaj sin identigi kun la aliaj?

  R: Por profitigi vivestaĵojn, estas necese por bodisatvo lerni vaste kaj bone. Budhismo postulas, ke aspirantoj por bodisatveco lernu kvin sciojn (S. Vidya or P. Vijja, signifanta scion),kiuj estas:

  1. Fonologio kaj filologio (Ŝabda-vidya).

  2. Ĉiuj teknologioj, teknikoj, artoj, aritmetiko, kalendaro kaj tiel plu (Silpakarma vidya).

  3. Medicinaj sciencoj kaj farmakologio (Cikitsa-vidya).

  4. Logiko (Hetu-vidya).

  5. Budhismaj studoj (Adhayama-vidya).

  La kleruloj devas posedi la kvin sciojn. La postulo por bodisatvo estas "Esti vaste klerita kaj sincere kompatema". Mahajana budhismo precipe alvokas vastan kaj profundan lernadon ignorantan la malfacilecon.

  32. D: Bonvolu diri al mi pli da trajtoj de Mahajana Budhismo.

  R: Sekve mi parolos pri la teorio de la senesenca naturo (sunnata) de ĉiuj darmoj, kiuj sekvas la nocion de Dependa Origino. Tio signifas, ke ĉiuj darmoj simple estiĝas pro koncernaj kaŭzoj kaj kondiĉoj. Do ne estas esenco en ili. Alivorte, ĉiuj darmoj estas nenio krom la fenomeno de estiĝo pro kaŭzoj kaj kondiĉoj. Aparte de la fenomenoj estas neniu esenco kiel ĝia reganto. Kiam ni parolis antaŭe, ke "Ne estas egoo en ĉiuj darmoj", mi diris pri la manko de "egoo (atta) en homoj". Nun mi aldonas "la mankon de egoo en ĉiuj darmoj". La antaŭa diro oponas la koncepton pri egoo en homoj kaj pruvas "senegoon en vivestaĵoj", dum la lasta oponas la koncepton pri egoo en darmoj kaj pruvas "senegoon en darmoj".

  33. D: Ie en budhismaj verkoj estas diro, ke "Materio estas neniu alia ol senesenco (sunnata). Senesenco estas neniu alia ol materio". Kion ĝi signifas?

  R: Ĝi signifas, ke ĉiuj darmoj estas nature senesencaj laŭ la Dependa Origino. Estaĵo (Rupa) signifas materion aŭ substancon. Ĝi estas unu el la kvin kuniĝoj, kiuj estas estaĵo, senso, percepto, menso kaj konscio. Ĉiu materia fenomeno estas produkto de kombinado de kaŭzoj kaj kondiĉoj. Kvankam ĝi havas siajn proprajn formon kaj funkcion, ĝi ne havas eternan kaj senŝanĝeblan esencon interne kiel sian reganton, do ĝi estas senesenca. La senesenceco signifas nek la malplenan spacon ekster materio (aŭ malpleneco ekster objekto), nek malplenecon post la materia ekzisteco (aŭ la malpleneco post la malestiĝo de objekto). Alivorte, senesenceco ne apartas de materio, sed "la materio mem estas senesenca." Nun ĉar aferoj okazas laŭ la leĝo de Dependa Origino, ili ne povas posedi neŝanĝeblan materian ekzistecon en ĉiu materia substanco. Do "materio estas ne diferenca de senesenco" kaj ĉar darmoj ne havas materian ekzistecon, ĝi povas okazi laŭ la kuniĝo de adekvataj kondiĉoj. Do "Senesenco ne diferencas de materio". Tio estas simpla interpretado de koncepto "Materio estas nenio alia ol senesenco kaj senesenco estas nenio alia ol materio."

  Same, spiritaj fenomenoj kiel senso, percepto, menso kaj konscio ankaŭ estas nature senesencaj, ĉar ili ankaŭ estiĝas laŭ la Dependa Origino. Sur la bazo de la Dependa Origino, senesenco estas vera naturo de ĉiuj, kiuj ekzistas en la universo, t.e. la realeco de ĉiuj darmoj. En mahajana budhismo tiu realeco estas rigardita kiel sigelo de vero. Tiu doktrino estas nomata "Sigelo de darmo". Ĉiuj mahajanaj doktrinoj estas atestitaj per tiu "sigelo".  Ĉiuj la antaŭe menciitaj budhismaj doktrinoj de "aktiva nirvano (appanihita-vihara-nibbana) kaj bodisatvaj "Ses perfektecoj (paramita) kaj "kvar ĉioentenaj virtoj" staras sur la bazo de la teorio de senesenca naturo en la Dependa Origino.

  34: D: Kion alian vi ankaŭ povas diri al ni pri Mahajana budhismo?

  R: Mi jam menciis iom da komunaj trajtoj de diversaj skoloj en Mahajana budhismo. Ankoraŭ ekzistas diferencoj inter ili ĉar ĉiu skolo havas sian propran specialaĵon, sed ĉi tie mi ne parolos detale pri tio.

237
Trezorejo de Vero / 4-5. La rakonto de Kosijo, la mizera riĉulo
« je: majo 18, 2014, 08:08:39 ptm »
  Monaĥo en la vilaĝo

  4-5. La rakonto de Kosijo, la mizera riĉulo

  Kiel abelo en floro

  Damaĝas nek koloron nek aromon

  Sed nur kolektas nektaron kaj forflugas

  Tiel kondutas la Saĝulo.

  Dum sia restado en la Ĝetavana Monaĥejo, la Budho parolis tiun ĉi kvarverson rilate al la ĉefdisĉiplo Maha Mogalano kaj mizera riĉulo Kosijo.

  En la vilaĝo de Sakaro proksima al Raĝagaho mizere vivis riĉulo nomata Kosijo, kiu neniam volis doni eĉ plej malgrandan parton de sia havaĵo. Iutage, la riĉulo kaj lia edzino faris kukojn en la plej alta etaĝo de sia domo, por ke neniu vidu tion kaj petu kukojn de ili.

  Frumatene tiutage, la Budho vidis la riĉulon kaj lian edzinon per sia superordinara rigardo kaj sciis, ke ambaŭ ili baldaŭ atingos la frukton de Sotapato. Do li sendis Mahan Mogalanon al la domo de la riĉulo, ke li akurate konduku la geedzojn al la Ĝetavana Monaĥejo por tagmanĝo. Maha Mogalano tuj atingis la domon de Kosijo per sia supernatura povo,  kaj staris ĉe la fenestro.

  La riĉulo vidis Mahan Mogalanon kaj tuj petis lin forlasi, sed li nur staris tie silente. En la fino, Kosijo diris al sia edzino: "Faru tre malgrandan kukon kaj donu ĝin al la monaĥo." La edzino elprenis iom da pasto kaj metis ĝin en la poton, sed la kuko tuj plenigis la tutan poton. Kosijo opiniis, ke la edzino eble prenis tro multe da pasto, do li prenis nur pinĉon da pasto kaj metis ĝin en la poton, sed lia kuko ankaŭ ŝveliĝis ĝis la grandeco de poto. Okazis, ke ili neniel povis fari malgrandan kukon kiel ajn malgrandan paston ili metis en la poton. Fine, Kosijo proponis, ke la edzino oferu kukon el la korbo al la monaĥo.

  Kiam ŝi volis elpreni kukon el la korbo, ĝi ne povis eliĝi, ĉar ĉiuj kukoj gluiĝis kune kaj ŝi neniel povis disigi ilin. Poste Kosijo tute malpacienciĝis kaj oferis la tutan korbon da kukoj al Maha Mogalano. La monaĥo donis lecionon al la riĉulo kaj lia edzino. Li ankaŭ diris al la geedzoj, kiel la Budho atendas ilin kun kvincent monaĥoj en la Ĝetavana Monaĥejo de Sravastio, kiu distancas de Raĝagaho je kvardek kvin joĝanoj. Maha Mogalano per supernatura povo prenis ambaŭ Kosijon kaj lian edzinon kune kun la korbo da kukoj al la Budho. Tie ili oferis la kukojn al la Budho kaj kvincent monaĥoj. En la fino de la manĝo, la Budho faris predikadon pri almozdono kaj ambaŭ geedzoj atingis la frukton de Sotapato.

  En la sekva vespero dum la monaĥoj babilis, laŭdante Mahan Mogalanon, la Budho iris al ili kaj diris: "Monaĥoj, vi ankaŭ devas loĝi kaj praktiki en la vilaĝo kiel Maha Mogalano, ricevante oferojn de la vilaĝanoj sen influi al iliaj kredo, malavareco kaj riĉeco."

  La abeloj kolektas mielon de floroj sen damaĝo al ties koloroj kaj aromoj, kaj per tio helpas la arbojn produkti multe da fruktoj. Same silenta sanktulo iras en la vilaĝo kolektante almozojn sen damaĝi al aliuloj eĉ dum minuto, kaj farante tion, li helpas homojn gajni pli da merito kaj feliĉo.

  La silenta sanktulo kolektas almozon en la vilaĝo de domo al domo, prenante nur manplenon el ĉiu domo kaj nur tion, kion oni donis al li volonte kaj respektoplene. La vagantaj asketoj kaj almozantoj de ĉiuj aliaj religioj dependas de la vilaĝo por siaj vivbezonaĵoj. Sed la virtaj silentaj sanktuloj atentas, ke la vilaĝo estas ne ekspluatita en ajna maniero. Dum prenado de mielo el floroj, la abelo polenas la florojn tute sen damaĝo al ili. Dum kolektado de almozoj, la silenta sanktulo ankaŭ donas spiritan favoron al la homoj. Li dividis la meriton gajnitan per sia praktikado kun la homoj, kiuj tenis lian vivon. La almozdonantoj gajnos multe da merito, kiu kondukos al ili feliĉon en nuna kaj postaj vivoj. Kvankam budhismaj monaĥoj rezignas la socion, sed ili ne laboras nur por sia propra profito kiel homoj opinias. Ili laboras por la profito de ĉiuj vivestaĵoj. La kvarverso rememorigas nin pri la fakto de tio.

238
Sutro de cent paraboloj / 65. Kvincent kneloj
« je: majo 16, 2014, 11:44:15 atm »
  65. Kvincent kneloj

  Iam vivis virino diboĉa kaj malĉasta. Ŝi malamegis sian edzon pro arda voluptemo, kaj elpensis multajn metodojn por mortigi lin, sed neniu el la klopodoj sukcesis.

  Kiam la edzo devis vojaĝi al la najbara lando kiel sendito, la virino subite ekhavis malican ideon. Ŝi miksis venenon en knelojn por mortigi lin. Ŝi mensogis al li: "Nun vi iros malproksimen. Timante, ke mankus al vi manĝaĵo, mi speciale faris por vi kvincent knelojn kiel manĝaĵon. Sed ne manĝu ilin antaŭ ol vi havos nenion alian por manĝi en la alia lando."

  La edzo obeis ŝin, kaj tuŝis neniom el la kneloj ĝis li atingis la alian landon. Kiam li tranoktis en arbaro, li sin kaŝis sur arbo por eviti sovaĝajn bestojn, sed forgesis pri la kneloj, lasinte la knelojn sub la arbo.

  Tiu nokte hazarde okazis priŝtelado. Kvincent ŝtelistoj ankaŭ venis en la arbaron, priŝtelinte trezorojn kaj kvincent ĉevalojn de la reĝo. Ili ĉiuj estis kaj malsataj kaj soifaj pro la kurego. Vidinte la knelojn sub la arbo, ili manĝis po unu. La veneno en la knelo estis forta,kaj ĉiuj ŝtelistoj tuj perdis la vivon.

  La viro ascendis de la arbo ĉe la tagiĝo. Vidinte, ke ĉiuj ŝtelistoj kuŝas mortaj sub la arbo, li afekte vundis la kadavrojn per tranĉilo kaj sagoj. Poste, li kolektis ĉevalojn kaj trezorojn, kaj kondukis la ĉevalojn al sia celloko.

  La reĝo de la lando postkuris la ŝtelistojn kun multaj homoj laŭ la piedsignoj, kaj renkontis lin sur la vojo.

  La reĝo demandis lin: "Kiu vi estas? Kaj de kie vi havigis al vi la ĉevalojn?"

  Li respondis: "Mi venis de la alia lando, kaj renkontis la ŝtelistojn sur la vojo. Mi luktis kun ili per tranĉilo kaj sagoj.La banditoj ĉiuj mortis sub arboj, do mi kolektis ĉevalojn kaj trezorojn por iri al vi. Se vi ne kredas pri tio, bonvolu sendi iun esplori la lokon, kie ili mortis."

  La reĝo tuj sendis siajn fidelulojn por pririgardi, kaj trovis tion vera. La reĝo ege ĝojis kaj admiris lian eksterordinaran kapablon. Kiam la reĝo revenis al sia lando, li premiis lin per alta rango, multaj trezoroj kaj granda regiono.

  Tiam la malnovaj korteganoj enviis lin pri tio. Ili diris al la reĝo: "Li ja estas alilandano tute nefidinda. Kiel vi tiel favoris lin per multe pli granda premio ol tion al la malnovaj korteganoj?"

  Informiĝinte pri tio, la sendito diris: "Kiu estas sufiĉe brava por dueli kun mi? Bonvolu iri al la ebena loko por montri niajn proprajn kapablojn."

  Ĉiuj korteganoj teruriĝis kaj neniu el ili kuraĝis dueli kun li.

  Poste, en la landon venis feroca leono. Ĝi mortigis pasaĝerojn sur la vojo al la ĉefurbo, kaj neniu plu kuraĝis preteriri pro tio.

  Tiam la korteganoj interkonsiliĝis kune: "La alilandano diris, ke li estas senkompare brava kaj neniu povas lin venki. Se li povos mortigi la leonon por sekurigi la popolanojn, tio estos vera miraklo." Poste, ili faris interkonsenton kaj proponis al la reĝo pri tio.

  Aŭdinte pr tio, la reĝo tuj donacis tranĉilon kaj bastonon al la sendito, kaj ordonis lin mortigi la leonon.

  Akceptinte la ordonon, la sendito iris al la leono sin kuraĝiginte. Vidinte lin, la leono tuj sin ĵetis al li feroce kun hurlego. Li ektimis, kaj senprokraste grimpis sur arbon. La leono do levis la kapon al la arbo kun malfermita faŭko. Li estis tiel terurigita, ke li perdis la tranĉilon el la mano. La tranĉilo hazarde falis en la faŭkon de la leono, kaj mortigis ĝin.

  Li ekzaltiĝis de tio, kaj tuj revenis al la reĝo. La reĝo do despli favoris lin.

  Tiam, ĉiuj en la lando respektis kaj laŭdis la senditon.

239
Sutro de cent paraboloj / 64. “Demono” en la malnova domo
« je: majo 16, 2014, 11:41:26 atm »
64. “Demono” en la malnova domo

  Iam estis malnova domo. Laŭdire en ĝi ofte estis kruela demono, do neniu kuraĝis dormi en ĝi pro timo.

  Tiam, viro pretendis esti kuraĝa kaj diris diris: "Mi volas loĝi en la domo dum nokto." Dirinte, li tuj endomiĝis por tranokti.

  Poste, alia viro pretendis esti multe pli kuraĝa ol la antaŭa, li ankaŭ volis iri en la domon aŭdinte de aliaj, ke en la domo estas feroca demono.

  Apenaŭ li ekpuŝis la pordon, la unua viro opiniis, ke alvenas la demono. Li do forte puŝis la pordon, por ke la demono ne eniru. La dua viro ankaŭ opiniis, ke en la domo estas la demono. Li do luktis kun la alia ĝis tagiĝo. Nur kiam ili intervidiĝis unu al la alia, ili eksciis, ke neniu estas la demono, sed vivanta homo.

  La mondanoj ankaŭ estas samaj. Ili renkontiĝas nur pro antaŭaj nunaj kaŭzoj en kiuj neniu estas la reganto. Neniu ne povas trovi sian per esploro, tamen homoj prenas sian imagon kiel veron kaj reciproke konfliktas pro tio same kiel la du viroj en la rakonto.

240
Sutro de cent paraboloj / 63. Teruriĝo pro la kostumo de rakŝaso
« je: majo 16, 2014, 10:10:25 atm »
63. Teruriĝo pro la kostumo de rakŝaso

  Iam vivis pluraj aktoroj en Regno Gandaro. Ili kune vojaĝis al alia loko por sin savi de la serioza malsatego kaj preteriris la Palasan Montaron, en kiu onidire estis demonoj kaj rakŝasoj ferocaj kaj sangavidaj.

  Ĉiuj aktoroj tranoktis en la montaro. Blovis malvarma vento, do ili bruligis fajron, kaj kuŝiĝis ĉirkaŭ ĝi.

  Tiam iu el ili sentis malvarmon, sin vestis per teatra kostumo de rakŝaso kaj sidiĝis ĉe la fajro por sin varmigi.

  Iu alia vekiĝis kaj tuj teruriĝis kiam li vidis iun en rakŝasa kostumo sidanta ĉe la fajro. Anstataŭ atente pririgardi, li tuj forkuris pro timo. Tio vekis la aliajn, kaj ili ĉiuj diskuris terurigite.

  La aktoro en la teatra kostumo ankaŭ ektimis pro tio, kaj tuj kuris post siaj kamaradoj.

  Vidinte lin, liaj kamaradoj opiniis, ke la rakŝaso postkuras por kapti ilin, do ili des pli teruriĝis. Ili kuregis senĉese preter montoj, tra riveroj, kaj trans kanalojn. Ilia korpo vundiĝis, kaj ili elĉerpiĝis ĝismorte. Nur je la tagiĝo ili komprenis, ke ne rakŝaso postkuris ilin.

  Ĉiuj mondanoj estas samaj. Restante en la suferaj statoj de afliktiĝo kaj malsato, ili strebas al la supera stato de eternaj feliĉo kaj pureco, sed ili prenas la kvin sensobjektojn kiel sian egoon, pro kiu ili vagas en la vivcirklo pelate de kleŝoj, falas en la abismon de tri suferaj vivformoj kaj ne povis sin liberigi. La taĝiĝo signifas finiĝon de la nokto de naskiĝo kaj morto kiam ili scias per sia saĝo, ke la kvin sensstatoj ne estas la vera egoo.

Paĝoj: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 [16] 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 ... 52